تابناک گزارش می دهد| زیبایی یا زوال؛ دو روی سکه ساخت و ساز در آذربایجان غربی/محاصره دانشگاه ها با حجم انبوه نخاله های ساختمانی
به گزارش خبرنگار تابناک از ارومیه، این روند نه تنها به ایجاد فضا‌های جدید و مدرن در شهر‌ها کمک کرده، بلکه به زیبایی شهر‌ها نیز افزوده است و ساختمان‌های با طراحی‌های نوآورانه و متنوع می‌توانند به عنوان نماد‌های شهری عمل کنند و هویت خاصی به هر منطقه ببخشند، با این حال این افزایش ساخت‌وساز‌ها تبعاتی نیز به همراه دارد که نیازمند توجه ویژه است.
یکی از مشکلات عمده‌ای که به دنبال افزایش ساختمان‌سازی ایجاد می‌شود وجود نخاله‌های ساختمانی است و این نخاله‌ها معمولاً در مکان‌های مختلف شهر رها می‌شوند و نه تنها منظره‌ی شهری را تحت تأثیر قرار می‌دهند، بلکه می‌توانند به منابع طبیعی آسیب بزنند و جمع‌آوری و مدیریت این نخاله‌ها نیازمند برنامه‌ریزی دقیق و آگاهی عمومی است تا از آلودگی زیست‌محیطی جلوگیری شود.
علاوه بر وجود نخاله‌ها، چاله‌هایی که به دلیل انتقال گاز، آب و سایر زیرساخت‌ها ایجاد می‌شوند، از دیگر مشکلاتی هستند که شهر‌ها با آن مواجه‌اند و این چاله‌ها می‌توانند امنیت شهروندان را به خطر بیندازند و همچنین باعث ایجاد ترافیک و ناراحتی‌های ناشی از اختلال در حمل و نقل عمومی شوند و ترمیم این چاله‌ها زمان‌بر و پرهزینه است و می‌تواند هزینه‌های اضافی برای شهرداری‌ها به همراه داشته باشد.
علاوه بر این ساختمان‌سازی بی‌رویه می‌تواند تأثیرات منفی بر منابع طبیعی داشته باشد، به عنوان مثال تخریب زمین‌های کشاورزی به منظور ساخت‌وساز، به کاهش تولید محصولات غذایی و افزایش قیمت‌ها منجر می‌شود و همچنین، این فرآیند می‌تواند به کاهش تنوع زیستی و از بین رفتن زیستگاه‌های طبیعی منجر شود که به نوبه خود تأثیرات منفی بر اکوسیستم‌ها دارد.
در نتیجه با وجود مزایای ظاهری ساختمان‌سازی در بهبود زیبایی شهری باید به عواقب آن نیز توجه ویژه‌ای شود و مدیریت صحیح نخاله‌های ساختمانی، ترمیم سریع چاله‌ها و حفظ منابع طبیعی از جمله اقداماتی هستند که می‌توانند به کاهش اثرات منفی این روند کمک کنند و ایجاد توازن میان توسعه شهری و حفظ محیط زیست و منابع طبیعی امری ضروری است که نیازمند همکاری بین دولت‌ها، شهروندان و سازمان‌های غیر دولتی می‌باشد.
گامی مؤثر در حفاظت از محیط زیست با نصب باکس‌های مکانیزه برای مدیریت نخاله‌های ساختمانی
هادی بصاری رئیس سازمان مدیریت پسماند شهرداری ارومیه در گفت‌و‌گو با خبرنگار تابناک در ارومیه، اظهار داشت: با هدف پیشگیری از تخلیه نخاله‌های ساختمانی و کاهش آثار زیست‌محیطی ناشی از آن باکس‌های مکانیزه به ظرفیت ۳ تن در نقاط مختلف شهر را در اختیار عموم مردم قرار می‌دهیم و این باکس‌ها در جلوی منازل و مکان‌های مناسب نصب می‌شوند و پس از پر شدن به سرعت تخلیه می‌شوند و در صورت وجود حجم زیاد نخاله از دستگاه‌های سنگین برای جمع‌آوری و انتقال آنها استفاده خواهد شد.
وی افزود: یکی از اهداف این طرح افزایش آگاهی شهروندان در مورد مدیریت صحیح پسماند‌های ساختمانی است و با این اقدام شهرداری امیدوار است که شهروندان به جای تخلیه نخاله‌ها در مکان‌های عمومی و طبیعت، از باکس‌های مکانیزه استفاده کنند و این در حالی است که تخلیه نخاله‌ها در هر جای طبیعت نه تنها ممنوع است بلکه باید به حفظ زیبایی و سلامت محیط زیست توجه ویژه‌ای داشته باشیم ما جا‌های مناسبی را برای این کار در نظر گرفته‌ایم تا از آسیب به طبیعت جلوگیری کنیم و فضای شهری را از آلودگی‌های ناشی از نخاله‌ها پاکسازی کنیم.
بصاری گفت: سازمان مدیریت پسماند در حال بررسی و جذب سرمایه‌گذار برای پروژه‌های بازیافت است و بخشی از این نخاله‌ها قابلیت بازیافت دارند که می‌تواند به کاهش زباله‌های غیرقابل استفاده و بهبود شرایط محیط زیست کمک کند و این اقدامات نه تنها به حفظ منابع طبیعی کمک می‌کند، بلکه می‌تواند فرصت‌های شغلی جدیدی نیز ایجاد کند.
رئیس سازمان مدیریت پسماند شهرداری ارومیه خاطرنشان کرد: قوانین و مقررات سخت‌گیرانه‌ای برای جلوگیری از تخلیه نخاله‌ها در مکان‌های عمومی وضع شده است و بازرسان این سازمان در صورت مشاهده تخلف دو مرحله اخطار صادر کرده و در صورت عدم اقدام مستندات را به مقام قضائی ارسال می‌کنند تا جریمه‌های قانونی اعمال شود و این رویکرد نه تنها به پیشگیری از تخلیه غیرمجاز کمک می‌کند، بلکه به ایجاد فرهنگ مدیریت پسماند در سطح جامعه نیز منجر می‌شود.
نارضایتی از وضعیت رسیدگی به نخاله‌های ساختمانی در نزدیکی فضای آموزشی
رسول خداوردیوند کشتیبان رئیس دانشگاه ملی مهارت آذربایجان غربی در گفت‌و‌گو با خبرنگار تابناک در ارومیه، گفت: در روز‌های اخیر نگرانی‌های زیادی در مورد وجود نخاله‌های ساختمانی در نزدیکی دانشگاه‌ها و مراکز آموزشی به وجود آمده و این موضوع به ویژه به دلیل سرریز شدن کانال‌های فاضلاب و بوی نامطبوع ناشی از آن، به معضلی جدی تبدیل شده است، علاوه بر این آثار و پیامد‌های زیست محیطی این وضعیت بر روی سلامت و بهداشت جامعه به وضوح مشاهده می‌شود.
وی افزود: شاهد هستیم که این کانال‌های فاضلاب نه تنها به محیط زیست آسیب می‌زنند، بلکه آب‌هایی که در پایین‌دست برای آبیاری باغات و سبزیجات استفاده می‌شوند نیز به شدت آلوده هستند و این نگرانی‌ها در حالی مطرح می‌شود که دانشگاه‌ها و مراکز آموزشی به عنوان مکان‌های حساس و حیاتی برای آینده جامعه باید از این مشکلات دور باشند.
خداوردیوند کشتیبان گفت: مشکلات جدی وجود نخاله‌های ساختمانی در برخی از دانشکده‌هاست که به حدی رسیده است که ارتفاع آنها به اندازه دیوار دانشگاه‌ها شده است و این وضعیت نه تنها به زیبایی محیط آسیب می‌زند، بلکه می‌تواند تهدیدی برای امنیت و سلامت دانشجویان و کارکنان دانشگاه باشد و انتظار می‌رود که دستگاه‌های مسئول در این زمینه به سرعت وارد عمل شده و اقدامات لازم را انجام دهند.
رئیس دانشگاه ملی مهارت آذربایجان غربی خاطر نشان کرد: افزایش ساخت و ساز در سال‌های اخیر به تولید انبوه نخاله‌های ساختمانی و پسماند‌های زیست محیطی منجر شده است، اگر این بحران‌ها کنترل نشوند می‌توانند آسیب‌های جدی به محیط زیست و منابع طبیعی وارد کنند، از جمله آلودگی خاک و آب‌های زیرزمینی و تهدید تنوع زیستی، بنابراین اتخاذ تدابیر مؤثر برای مدیریت این پسماند‌ها ضروری است.
رشد بی‌رویه ساختمان سازی در آذربایجان غربی به جای آنکه یک پیشرفت شهری محسوب شود به یک فاجعه زیست‌محیطی و مدیریتی تبدیل شده است و نخاله‌های ساختمانی در سطح شهر پراکنده‌اند، فضای عمومی و طبیعت را آلوده کرده و حتی در نزدیکی دانشگاه‌ها و مراکز آموزشی انباشته شده‌اند و شهرداری با وعده‌های از نصب باکس‌های مکانیزه و قوانین سخت‌گیرانه سخن می‌گوید، اما در عمل نه نظارت کافی وجود دارد و نه برنامه‌ای جامع برای بازیافت و کاهش این زباله‌ها.
شهروندان از آلودگی، چاله‌های خطرناک و اختلال در حمل‌ونقل رنج می‌برند، در حالی که دستگاه‌های مسئول تنها به گزارش‌ها و مصاحبه‌های بی‌نتیجه اکتفا کرده‌اند و از سوی دیگر این روند افسارگسیخته ساخت‌وساز، منابع طبیعی و زمین‌های کشاورزی را نابود کرده، اکوسیستم را در معرض خطر قرار داده و حتی به آلودگی آب‌های زیرزمینی منجر شده است در حالی که دانشگاه‌ها باید مراکز علمی و فرهنگی باشند اکنون به محاصره نخاله‌های ساختمانی و فاضلاب‌های سرریز شده درآمده‌اند و اگر اقدامی فوری برای مدیریت این بحران انجام نشود نه تنها زیبایی شهری بلکه سلامت و امنیت عمومی نیز به‌شدت آسیب خواهد دید.
گزارش: الهام ابراهیمی
/س