به گزارش خبرنگار تابناک از ارومیه، پدیده کودک همسری به معنای ازدواج کودکان به ویژه دختران قبل از رسیدن به سن قانونی و بلوغ کامل است و کودک همسری نه تنها به حقوق و سلامت جسمی و روانی کودکان آسیب میزند، بلکه آینده آنها را نیز تحت تأثیر قرار میدهد و این پدیده معمولاً به دلایل فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی ریشه دارد و در بسیاری از موارد به عنوان راه حلی برای کاهش فقر یا حفظ سنتها مورد استفاده قرار میگیرد.
عواقب کودک همسری بسیار جدی و عمیق است، دخترانی که به عنوان همسر انتخاب میشوند، اغلب از ادامه تحصیل و دستیابی به فرصتهای شغلی محروم میشوند این موضوع میتواند به چرخه فقر و نا برابریهای اجتماعی دامن بزند و به رشد اقتصادی و اجتماعی جوامع آسیب برساند علاوه بر این، ازدواج در سنین پایین میتواند منجر به بارداریهای زودرس و مشکلات بهداشتی برای مادران جوان شود، که این خود تهدیدی برای سلامت نسلهای آینده است.
برای مقابله با پدیده کودک همسری نیاز به آگاهی رسانی و تغییر نگرشهای اجتماعی داریم و دولتها و سازمانهای غیر دولتی باید با همکاری یکدیگر برنامههای آموزشی و حمایتی را برای خانوادهها و جوامع راه اندازی کنند تا اهمیت تحصیل و حقوق کودکان را تعیین کنند و ایجاد قوانین محکم و نظارت بر اجرای آنها نیز از دیگر اقدامات ضروری است تا از حقوق کودکان در برابر این پدیده محافظت شود و آیندهای روشنتر برای آنها رقم بخورد.
ایجاد جامعهای پویا / ضرورت پرهیز از ازدواج زود هنگام
مهران سلیمانی رئیس سازمان نظام روانشناسی آذربایجان غربی در گفت و گو با خبرنگار تابناک در ارومیه، اظهار داشت: کودک همسری یک پدیده نادر است و علمی غیر موجه بوده که نباید مورد توجه قرار گیرد و جبران آسیبهای اجتماعی از طریق کودک همسری نه تنها نادرست است، بلکه تبعات و آسیبهای خاص خود را دارد و برای داشتن یک زندگی زناشویی موفق و شاد، افراد باید از نظر عاطفی، فکری، اقتصادی و اجتماعی به بلوغ برسند.
وی افزود: فردی که به این بلوغ نرسیده باشد، نمیتواند زندگی رضایتبخشی برای خود و همسرش فراهم کند و ایثارگری و گذشت نمیتواند جایگزین این بلوغ شود و کودک همسری نه تنها آسیبهای جدی به افراد وارد میکند بلکه باعث میشود که آنها قبل از رسیدن به هویتهای مشخص و بلوغ عاطفی و اجتماعی، وارد زندگی مشترک شوند و این افراد ممکن است مسئولیتهای سنگینی را بپذیرند که از نظر روانی و اجتماعی آمادگی آن را ندارند و در نتیجه، زندگی آنها ممکن است به جای شادی و رضایت، پر از فشارهای روانی، افسردگی و اضطراب باشد.
سلیمانی گفت: برای جلوگیری از این پدیده باید آگاهیهای لازم به جامعه داده شود تا افراد در سنین مناسب ازدواج کنند و همچنین، باید به افراد کمک شود تا مهارتهای زندگی را یاد بگیرند و به مسئولیتهای خود در خانواده و جامعه آگاه شوند و در نهایت اگرچه ممکن است در موارد خاصی زندگیهای موفقی در این زمینه وجود داشته باشد، اما نمیتوان به این تجربیات محدود استناد کرد و باید به نگاه کلانی به این موضوع داشته باشیم.
رئیس سازمان نظام روانشناسی استان خاطر نشان کرد: برای جلوگیری از پدیده کودک همسری تأکید داریم و به لزوم برنامه ریزی برای ایجاد یک جامعه سالم و پویا با سلامت روانی بالا تلاش کنیم و با همگرایی و همکاری نهادهای مختلف در زمینه مسائل فرهنگی، اجتماعی و روانی، تا بتوان به هدف ایجاد خانوادههای سالم و افراد شاد دست یافت.
کودک همسری؛ زنجیری که آینده را میسوزاند
سیما بشارت روانشناس کلینیک تخصصی در ارومیه در گفتوگو با خبرنگار تابناک در ارومیه، اظهار داشت: کودک همسری یک پدیده نادرست و آسیب زا است که نه تنها بر روی فرد کودک بلکه بر روی کل خانواده تأثیرات منفی میگذارد و یکی از مشکلات اصلی این است که کودکان به دلیل عدم بلوغ عاطفی و اجتماعی، نمیتوانند مسئولیتهای زناشویی را به درستی مدیریت کنند این موضوع میتواند به بروز تنشهای خانوادگی، سوءتفاهمها و در نهایت به طلاق منجر شود.
وی افزود: کودکانی که در سنین پایین وارد زندگی زناشویی میشوند معمولاً با فشارهای روانی زیادی مواجه هستند و آنها به دلیل نداشتن تجربه کافی ممکن است دچار اضطراب، افسردگی و احساس تنهایی شوند که ممکن است آثار زیان باری از خود به جا بگذارند و همچنین، عدم توانایی در برقراری ارتباط مؤثر با همسر و عدم وجود حمایتهای اجتماعی میتواند به بروز مشکلات روانی جدی منجر شود.
بشارت گفت: این یک نکته بسیار مهم است دخترانی که در سنین پایین ازدواج میکنند معمولاً هنوز به بلوغ کامل نرسیدهاند و این موضوع میتواند تأثیرات جدی بر روی سلامت جسمانی آنها داشته باشد و از جمله این تأثیرات میتوان به مشکلات باروری، اختلالات قاعدگی، و افزایش خطر بروز عوارض در دوران بارداری اشاره کرد و بدن آنها هنوز در حال رشد و تکامل است و ورود به یک زندگی زناشویی و به دنبال آن بارداری در این سنین میتواند به سلامت جسمی و روانی آنها آسیب بزند.
چرا خانوادهها به دخترانشان اجازه کودکی نمیدهند؟
مریم محمدی شهروند ارومیهای در گفتوگو با خبرنگار تابناک در ارومیه، اظهار داشت: من همیشه فکر میکردم که ازدواج یک مرحله زیبا و خوشایند است، اما وقتی که در ۱۴ سالگی ازدواج کردم خیلی زود متوجه شدم که این تصور کاملاً اشتباه بود من هنوز کودک بودم و هیچ گونه آمادگی برای چنین مسئولیتی نداشتم و خانوادهام به من گفتند که این بهترین تصمیم است و من هم به حرف آنها گوش دادم، چون توانایی تصمیم گیری نداشتم احساس ترس و سردرگمی داشتم.
وی افزود: من به مدرسه میرفتم و با دوستانم بازی میکردم، اما حالا باید به عنوان یک همسر رفتار میکردم هیچ کس به من آموزش نداد که چگونه با این وضعیت کنار بیایم و مشکلات زیادی وجود داشت همسرم بزرگتر از من بود و انتظارات زیادی از من داشت من نمیتوانستم به خوبی با او ارتباط برقرار کنم و این باعث میشد که احساس تنهایی کنم به تدریج متوجه شدم که این ازدواج برای من مناسب نیست و زندگیام به سمت یک بحران میرود.
محمدی گفت: بعد از چند سال وقتی که دیگر نمیتوانستم فشار و استرس را تحمل کنم تصمیم به جدایی گرفتم این تصمیم بسیار سخت بود، اما من نمیخواستم زندگیام را در یک رابطه نامناسب هدر دهم من به خودم قول دادم که هرگز اجازه نخواهم داد که کسی دیگر به من آسیب بزند.
شهروند ارومیه خاطر نشان کرد: پیام من این است که هیچ دختری نباید در سنین پایین ازدواج کند بچهها باید فرصت داشته باشند که کودکی کنند، تحصیل کنند و خودشان را پیدا کنند خانوادهها باید به دخترانشان فرصت دهند تا زندگی و آینده خود را بسازند و از آنها حمایت کنند و ازدواج در سنین پایین فقط باعث آسیب و دردسر میشود.
متاسفانه این روزها شاهد این موضوع هستیم که کودک همسری افزایش مییباد و اگر با این روند مقابله نشود و آگاه سازی صورت نگیرد آینده بسیاری از دختران این سرزمین در مسیری نادرست قرار میگیرد.
گزارش از الهام ابراهیمی
/س