تصادف و سوانح رانندگی هر ساله بخش زیادی از مهمترین علت‌های مرگ و میر یا جراحت‌های افراد در کشور است. علاوه بر هزینه‌های انسانی، هزینه‌های اقتصادی زیادی نیز بر مراکز درمانی و بیمه‌ها وارد می‌شود. اما امسال داستان مجزایی دارد. کرونا تقریبا 5 ماه است در کشور حضور داشته و سبک زندگی مردم را دچار تغییرات زیادی کرده است. بسیاری ترجیح می‌دهند در خانه بمانند و خود را از گزند ویروس در امان نگه‌دارند.برخی نیز مسافرت‌های برون شهری را به کلی تعطیل کرده و خانه و شهر خود را مامنی امن تر از جاده‌ها و شهرهای دیگر می‌پندارند. این موضوع موجب شده است تا بسیاری از مسئولان خبر از کاهش آمارهای تصادفات رانندگی و در نتیجه کاهش مصدومان و متوفیات ترافیکی کشور بدهند.
به گزارش سپید، رضا نفیسی رئیس مرکز تدوین مقررات ایمنی، پدافند غیرعامل و مدیریت بحران وزارت راه و شهرسازی در جلسه‌ای با وزیر راه و شهرسازی اعلام کرد: «سال گذشته میزان تصادفات منجر به فوت در داخل و خارج از حریم 16 هزار و 947 مورد بوده است که این میزان نسبت به سال قبل از آن 1.4 درصد کاهش داشته است.»
وی افزود: «همچنین از ابتدای امسال تا 18 خرداد 10 هزار و 432 فقره تصادف منجر به فوت و جرح در شبکه جاده‌ای ثبت شده که منجر به فوت 1056 نفر در صحنه شده است. در مدت مشابه سال گذشته 14 هزار و 223 مورد تصادف ثبت شده که منجر به فوت 1367 در صحنه شد. در مجموع تعداد تصادفات 26.7 درصد، تعداد فوتی‌ها 22.7 درصد و تعداد تصادفات منجر به جرح 27 درصد کاهش داشته است.» نفیسی ادامه داد: «سال 98 تردد ساعتی محورهای برونشهری 358 وسیله نقلیه در ساعت بوده است که نسبت به سال گذشته 1.9 درصد کاهش داشته است. همچنین در این سال در مجموع 688میلیون تردد بین استانی در کشور صورت گرفته که نسبت به مدت مشابه سال قبل از آن یک دهم درصد کاهش داشته است.»
این مقام مسئول یاداور شده است: «متوسط ماهانه جانباختگان تصادفات راه‌های برونشهری قبل و بعد از تغییرات قیمت سوخت و شیوع کرونا نیز موردبررسی قرار گرفته و بر این اساس در 8 ماه نخست سال 98 تعداد جانباختگان 8 هزار و 439 نفر بوده و در 4 ماه پایانی سال گذشته این تعداد 2 هزار و 925 مورد ثبت شده است.»
طی 3 سال اخیر استان‌های یزد، بوشهر، خراسان جنوبی، آذربایجان غربی و گلستان به ترتیب دارای بیشترین میزان افزایش شاخص فوتی به تردد بوده است. در این مدت استان‌های قم، اردبیل، کردستان، گیلان، البرز و اصفهان نیز به ترتیب دارای بیشترین میزان کاهش شاخص فوتی به تردد بوده‌اند.
در همین حال محمد اسماعیل مطلق رئیس اداره مدیریت کاهش خطر بلایا وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی نیز از کاهش آمار تصادفات و تلفات جاده‌ای در سه ماهه امسال نسبت به مدت مشابه در سال گذشته به دلیل همه گیری ویروس کرونا خبر داد و گفت: «حسب آمارهای سه ماهه ابتدایی امسال، میزان تصادفات و تلفات جاده‌ای تقریبا نصف مدت مشابه سال گذشته است.»
وی ادامه داد: «البته این موضوع شاخص مناسبی برای بررسی معضلات نیست و باید نسبت به بررسی روند حوادث
جاده‌ای کشور به بررسی بپردازیم، زیرا هم اکنون کشور درگیر بیماری کووید ۱۹ است. از طرفی کاهش تلفات جاده‌ای عمدتا به دلیل این بیماری است.»
مطلق اظهار کرد: «در واقع اگر ویروس کرونا نیامده بود، ما همچنان روند افزایشی تصادفات و تلفات جاده‌ای سال ۹۸ را در کشور شاهد بودیم.
عمده حوادث هر سال در 15 روز ابتدایی فروردین و 5 روز انتهایی اسفندماه رخ دهد اما نکته‌ای که وجود دارد این است که آمار نوروزی بازه زمانی 25 اسفندماه سال قبل و پانزدهم فروردین را در نظر می‌گیرد. آمار تجمعی تصادفات رانندگی در نوروز سال 98 ( از 25 اسفندماه 97 تا 15 فروردین 98) 534 مورد بوده است. که طی آن 914 نفر جان خود را از دست می‌دهند. این میزان تصادفات در مدت مشابه سال قبل یعنی از بازه 25 اسفند 96 تا 15 فروردین 97، هزار و 34 مورد تصادف رانندگی بوده است که بر اثر آن هزار و 34 نفر نیز جان خود را از دست می‌دهند. به عبارتی دیگر میزان تصادفات نوروزی در سال 97 نسبت به سال قبل‌تر آن یک کاهش 11 درصدی را نشان می‌دهد. تصادفات نوروزی در سال 99 در همان بازه زمانی نیز 534 کشته را برجای می‌گذارد که در مقایسه با مدت مشابه در سال 98 یک کاهش 41 درصدی را نشان می‌دهد.
30 بهمن سال 98 با اعلام شیوع کرونا و محدودیت‌های مسافرتی انتظار می‌رفت که با کاهش تصادفات رانندگی مواجه شویم. در این راستا در اسفندماه هزار و 44 مورد تصادف رانندگی به پزشکی قانونی ارجاع داده شده است که طی آن هزار و 48 نفر جان خود را از دست داده و 16 هزار و 979 نفر نیز مصدوم می‌شوند این در حالیست که در مدت مشابه سال قبل آن، در نتیجه هزار و 219 تصادف رانندگی، هزار و 257 نفر کشته و 25 هزار و 870 نفر مصدوم می‌شوند. تصادفات کاهشی 14.4 درصدی، متوفیات کاهشی 16.6 درصدی و مصدومان کاهشی 34.4 درصدی از خود نشان داده‌اند.
اما مقایسه‌ای دیگر را نیز باید انجام دهیم، آمارهای دو ماهه فروردین و اردیبهشت‌ماه نیز اطلاعات قابل توجهی در خود دارند. در این بازه دوماهه هزار و 960 مورد حادثه ترافیکی رخ داده است که بر اثر آن هزار و 973 جان خود را از دست داده و 35 هزار و 869 نفر جان خود را از دست داده‌اند. در مدت مشابه سال قبل 2 هزار و 481 مورد تصادف منجر به کشته شدن 2 هزار و 575 نفر و مصدومیت 58 هزار و 377 نفر شده است. لذا آمار تصادفات رانندگی در دوماهه نخست امسال نسبت به سال قبل 21 درصد کاهش داشته است. همچنین میزان متوفیات 23.4و مصدومان نیز 38.6 درصد کاهش را نشان می‌دهند. در تحلیل این کاهش‌ها نباید نقش سیل‌ها و بارندگی‌ها در ابتدای سال گذشته که منجر به کاهش سفرهای نوروزی شد و همچنین گران شدن سوخت در آبان‌ماه را از یاد برد. در واقع کرونا نیز در کنار این دو عامل موجب شد تا این حوادث کاهش پیدا کند. در واقع اگر این سه عامل نبود شاید وضعیت تصادفات همانند سالهای گذشته بود.
بیشترین آمار تلفات سوانح رانندگی در دو ماهه نخست سال جاری مربوط به استان‌های تهران با ۱۶۳ نفر، فارس ۱۴۹ نفر و کرمان ۱۴۸ نفر، و کمترین آن مربوط به استان‌های ایلام و چهارمحال بختیاری هر کدام ۱۹ نفر و استان کهگیلویه و بویراحمد با ۲۱ نفر بود.
بر اساس آمارهای سازمان پزشکی قانونی، استان‌های مرکزی با ۴۱.۸ درصد، ایلام با ۳۵.۷ درصد و قم با ۱۸.۹ درصد، بیشترین افزایش و استان‌های آذربایجان غربی با ۴۵.۵ درصد، خراسان رضوی با ۴۴.۹ درصد و گیلان با ۴۴.۸ درصد، بیشترین کاهش تلفات ناشی از سوانح رانندگی را در دو ماهه نخست سال ۹۹ نسبت به مدت مشابه سال ۹۸ داشتند.همچنین در این مدت از کل تلفات تصادفات، هزار و ۲۷۴ نفر در جاده‌های برونشهری، ۵۶۸ نفر در مسیرهای درون‌شهری، ۱۱۸ نفر در جاده‌های روستایی و ۱۳ نفر در سایر مسیرها جان خود را از دست داده‌اند.
البته در این میان تصادفاتی که به پزشکی قانونی ارجاع داده نشده‌اند و هیچ گونه زیانی انسانی نداشته‌اند ذکر نشده است که قطعا با توجه به این وضعیت امکان کاهش این تصادفات نیز وجود دارد.
نکته‌ای که وجود دارد این است کرونا اگر جز ضرر جانی و مالی هیچ خیری نداشته باشد این است که اقلا میزان تصادفات را کم کرده و هزینه‌ها را در این رابطه کاهش داده است. از سوی دیگر بیمه‌ها نیز در این میان سود کلانی کرده‌اند. نکته‌ای که وجود دارد این است که بیمه‌ها در نتیجه این سود برای مردمی که به آنها اعتماد کرده‌اند چه خدمتی ارائه می‌دهند. آیا تخفیف‌هایی را برای آنها در نظر می‌گیرند یا خیر؟ و اصولا رویکردشان نسبت به این کاهش آمار تصادفات چگونه است.
وی افزود: «همچنین از ابتدای امسال تا 18 خرداد 10 هزار و 432 فقره تصادف منجر به فوت و جرح در شبکه جاده‌ای ثبت شده که منجر به فوت 1056 نفر در صحنه شده است. در مدت مشابه سال گذشته 14 هزار و 223 مورد تصادف ثبت شده که منجر به فوت 1367 در صحنه شد. در مجموع تعداد تصادفات 26.7 درصد، تعداد فوتی‌ها 22.7 درصد و تعداد تصادفات منجر به جرح 27 درصد کاهش داشته است.» نفیسی ادامه داد: «سال 98 تردد ساعتی محورهای برونشهری 358 وسیله نقلیه در ساعت بوده است که نسبت به سال گذشته 1.9 درصد کاهش داشته است. همچنین در این سال در مجموع 688میلیون تردد بین استانی در کشور صورت گرفته که نسبت به مدت مشابه سال قبل از آن یک دهم درصد کاهش داشته است.»
این مقام مسئول یاداور شده است: «متوسط ماهانه جانباختگان تصادفات راه‌های برونشهری قبل و بعد از تغییرات قیمت سوخت و شیوع کرونا نیز موردبررسی قرار گرفته و بر این اساس در 8 ماه نخست سال 98 تعداد جانباختگان 8 هزار و 439 نفر بوده و در 4 ماه پایانی سال گذشته این تعداد 2 هزار و 925 مورد ثبت شده است.»
طی 3 سال اخیر استان‌های یزد، بوشهر، خراسان جنوبی، آذربایجان غربی و گلستان به ترتیب دارای بیشترین میزان افزایش شاخص فوتی به تردد بوده است. در این مدت استان‌های قم، اردبیل، کردستان، گیلان، البرز و اصفهان نیز به ترتیب دارای بیشترین میزان کاهش شاخص فوتی به تردد بوده‌اند.
در همین حال محمد اسماعیل مطلق رئیس اداره مدیریت کاهش خطر بلایا وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی نیز از کاهش آمار تصادفات و تلفات جاده‌ای در سه ماهه امسال نسبت به مدت مشابه در سال گذشته به دلیل همه گیری ویروس کرونا خبر داد و گفت: «حسب آمارهای سه ماهه ابتدایی امسال، میزان تصادفات و تلفات جاده‌ای تقریبا نصف مدت مشابه سال گذشته است.»
وی ادامه داد: «البته این موضوع شاخص مناسبی برای بررسی معضلات نیست و باید نسبت به بررسی روند حوادث
جاده‌ای کشور به بررسی بپردازیم، زیرا هم اکنون کشور درگیر بیماری کووید ۱۹ است. از طرفی کاهش تلفات جاده‌ای عمدتا به دلیل این بیماری است.»
مطلق اظهار کرد: «در واقع اگر ویروس کرونا نیامده بود، ما همچنان روند افزایشی تصادفات و تلفات جاده‌ای سال ۹۸ را در کشور شاهد بودیم.
آمارهای پزشکی قانونی
به گزارش خبرنگار سپید، بر اساس آمارهای سالیانه پزشکی قانونی کشور، در نتیجه 16 هزار و 616 تصادف رانندگی، 16 هزار و 946 نفر جان خود را از دست دادند و در این میان 347 هزار و 307 نفر نیز مصدوم شدند. در سال قبل آن آن 16 هزار و 400 مورد تصادف رخ داده است که 17 هزار و 183 نفر در اثر حوادث ترافیکی جانباختند. در همین زمان 367 هزار 428 نفر نیز مصدوم شدند. اگر بخواهیم این دو آمار را با هم مقایسه کنیم می‌بینیم علی رغم افزایش 1.3 درصدی تصادفات رانندگی جانباختگان حوادث ترافیکی 1.4 درصد کاهش را نشان می‌دهد مقایسه مصدومین نیز خبر ازکاهش 5.5 درصدی مصدومان سال 98 نسبت به سال قبل‌تر آن خبر می‌دهد.عمده حوادث هر سال در 15 روز ابتدایی فروردین و 5 روز انتهایی اسفندماه رخ دهد اما نکته‌ای که وجود دارد این است که آمار نوروزی بازه زمانی 25 اسفندماه سال قبل و پانزدهم فروردین را در نظر می‌گیرد. آمار تجمعی تصادفات رانندگی در نوروز سال 98 ( از 25 اسفندماه 97 تا 15 فروردین 98) 534 مورد بوده است. که طی آن 914 نفر جان خود را از دست می‌دهند. این میزان تصادفات در مدت مشابه سال قبل یعنی از بازه 25 اسفند 96 تا 15 فروردین 97، هزار و 34 مورد تصادف رانندگی بوده است که بر اثر آن هزار و 34 نفر نیز جان خود را از دست می‌دهند. به عبارتی دیگر میزان تصادفات نوروزی در سال 97 نسبت به سال قبل‌تر آن یک کاهش 11 درصدی را نشان می‌دهد. تصادفات نوروزی در سال 99 در همان بازه زمانی نیز 534 کشته را برجای می‌گذارد که در مقایسه با مدت مشابه در سال 98 یک کاهش 41 درصدی را نشان می‌دهد.
30 بهمن سال 98 با اعلام شیوع کرونا و محدودیت‌های مسافرتی انتظار می‌رفت که با کاهش تصادفات رانندگی مواجه شویم. در این راستا در اسفندماه هزار و 44 مورد تصادف رانندگی به پزشکی قانونی ارجاع داده شده است که طی آن هزار و 48 نفر جان خود را از دست داده و 16 هزار و 979 نفر نیز مصدوم می‌شوند این در حالیست که در مدت مشابه سال قبل آن، در نتیجه هزار و 219 تصادف رانندگی، هزار و 257 نفر کشته و 25 هزار و 870 نفر مصدوم می‌شوند. تصادفات کاهشی 14.4 درصدی، متوفیات کاهشی 16.6 درصدی و مصدومان کاهشی 34.4 درصدی از خود نشان داده‌اند.
اما مقایسه‌ای دیگر را نیز باید انجام دهیم، آمارهای دو ماهه فروردین و اردیبهشت‌ماه نیز اطلاعات قابل توجهی در خود دارند. در این بازه دوماهه هزار و 960 مورد حادثه ترافیکی رخ داده است که بر اثر آن هزار و 973 جان خود را از دست داده و 35 هزار و 869 نفر جان خود را از دست داده‌اند. در مدت مشابه سال قبل 2 هزار و 481 مورد تصادف منجر به کشته شدن 2 هزار و 575 نفر و مصدومیت 58 هزار و 377 نفر شده است. لذا آمار تصادفات رانندگی در دوماهه نخست امسال نسبت به سال قبل 21 درصد کاهش داشته است. همچنین میزان متوفیات 23.4و مصدومان نیز 38.6 درصد کاهش را نشان می‌دهند. در تحلیل این کاهش‌ها نباید نقش سیل‌ها و بارندگی‌ها در ابتدای سال گذشته که منجر به کاهش سفرهای نوروزی شد و همچنین گران شدن سوخت در آبان‌ماه را از یاد برد. در واقع کرونا نیز در کنار این دو عامل موجب شد تا این حوادث کاهش پیدا کند. در واقع اگر این سه عامل نبود شاید وضعیت تصادفات همانند سالهای گذشته بود.
بیشترین آمار تلفات سوانح رانندگی در دو ماهه نخست سال جاری مربوط به استان‌های تهران با ۱۶۳ نفر، فارس ۱۴۹ نفر و کرمان ۱۴۸ نفر، و کمترین آن مربوط به استان‌های ایلام و چهارمحال بختیاری هر کدام ۱۹ نفر و استان کهگیلویه و بویراحمد با ۲۱ نفر بود.
بر اساس آمارهای سازمان پزشکی قانونی، استان‌های مرکزی با ۴۱.۸ درصد، ایلام با ۳۵.۷ درصد و قم با ۱۸.۹ درصد، بیشترین افزایش و استان‌های آذربایجان غربی با ۴۵.۵ درصد، خراسان رضوی با ۴۴.۹ درصد و گیلان با ۴۴.۸ درصد، بیشترین کاهش تلفات ناشی از سوانح رانندگی را در دو ماهه نخست سال ۹۹ نسبت به مدت مشابه سال ۹۸ داشتند.همچنین در این مدت از کل تلفات تصادفات، هزار و ۲۷۴ نفر در جاده‌های برونشهری، ۵۶۸ نفر در مسیرهای درون‌شهری، ۱۱۸ نفر در جاده‌های روستایی و ۱۳ نفر در سایر مسیرها جان خود را از دست داده‌اند.
البته در این میان تصادفاتی که به پزشکی قانونی ارجاع داده نشده‌اند و هیچ گونه زیانی انسانی نداشته‌اند ذکر نشده است که قطعا با توجه به این وضعیت امکان کاهش این تصادفات نیز وجود دارد.
نکته‌ای که وجود دارد این است کرونا اگر جز ضرر جانی و مالی هیچ خیری نداشته باشد این است که اقلا میزان تصادفات را کم کرده و هزینه‌ها را در این رابطه کاهش داده است. از سوی دیگر بیمه‌ها نیز در این میان سود کلانی کرده‌اند. نکته‌ای که وجود دارد این است که بیمه‌ها در نتیجه این سود برای مردمی که به آنها اعتماد کرده‌اند چه خدمتی ارائه می‌دهند. آیا تخفیف‌هایی را برای آنها در نظر می‌گیرند یا خیر؟ و اصولا رویکردشان نسبت به این کاهش آمار تصادفات چگونه است.