تابناک/«ییلاق سوباتان» (به زبان تالشی: سووتون) منطقه‌ای توریستی در شمال غرب شهرستان تالش است. این ییلاق پوشیده از چمنزار و گلزار و مملو از چشمه‌های گوارا و دام‌ها و اسب‌هایی است که به این‌طرف و آن‌طرف می‌روند. کلبه‌های قدیمی با پنجره‌های چوبی‌شان منظره بی‌نظیری به وجود آورده‌اند که تصور چنین منطقه‌ی بکری در ایران، شاید دور از ذهن باشد. روستایی که در آن خبری از دکل برق و آنتن‌های موبایل و آلودگی صوتی نیست و در طول بهار و تابستان، یکی از بهترین مقاصد گردشگری گیلان به حساب می‌آید.

سوباتان کجاست؟

_{منبع عکس: سایت آسان‌گردی}

سوباتان، یکی از زیباترین مناطق ییلاقی کشور و جاهای دیدنی استان گیلان اسـت که در ۲۲ کیلومتری شهر لیسار و ۳۶ کیلومتری شهر تالش واقع شده است و تا دریاچه نئور، ۲۱ کیلومتر فاصله دارد. این ییلاق از شمال به رودخانه لیسار، از شرق به جنگل‌های تالش، از جنوب به ییلاق‌های آسبومار جوکندان و از غرب به دریاچه نئور منتهی می‌شود. سوباتان با ییلاق‌های اردبیل حدود ۱۹ کیلومتر فاصله دارد.

معرفی ییلاق سوباتان تالش

سوباتان در ارتفاع ۱۹۰۰ تا ۲۵۰۰ متری از سطح دریا قرار گرفته است؛ به همین دلیل، زمستان‌هایی بسیار سرد دارد و حتی در تابستان‌ها هم در برخی نقاط مرتفع هنوز لکه‌های برف به چشم می‌خورد. این روستا به دشت‌های شقایقش نیز شهرت دارد.

در وجه تسمیه سوباتان چنین می گویند که «سو» در زبان تالشی به‌معنی «گلپر» و «وتون» به‌معنی «روییدن» است و ازآنجاکه گلپر در قسمت‌های مختلف این ییلاق می‌روید، نام آن را «سووتون» گذاشته‌اند که به مرور زمان به سوباتان تغییر کرده است. در نظریه‌ی دیگری آمده است که در زبان ترکی «سو» به‌معنی آب و «باتان» به‌معنی محل فرو رفتن است، پس سوباتان، محل فرو رفتن آب می‌شود. در سوباتان چشمه‌ای وجود داشته که آب آن پس از جوشیدن از دل خاک، دوباره در زمین فرومی‌رفته است.

_{منبع عکس: خبرگزاری فارس (عکاس: Ali shafiee koli)}

منطقه ییلاقی سوباتان، برق و گاز ندارد و همچنان صدها خانوار دامدار و عشایر به‌شکل سنتی در سیاه چادرها و خانه‌های گاه‌گلی و چوبی زندگی می‌کنند. خانه‌های چوبی بخش جذاب و مهمی از بافت سنتی ‌سوباتان را تشکیل می‌دهند که زیبایی این طبیعت بی‌نظیر و کوه‌های سر به فلک کشیده و سرسبز را دوچندان می‌کنند. در این منطقه، گورستان‌های متعددی از هزاران سال پیش تاکنون وجود دارد که از تاریخ و تمدن کهن این سرزمين حکایت دارند.

بهترین زمان سفر به ییلاق سوباتان

عکاس: جعفر پناهی

بهترین زمان سفر به سوباتان، از نیمه دوم اردیبهشت‌ماه تا آخر بهار است؛ هرچند در تعطیلات نیمه خرداد، جمعیت زیادی روانه‌ی این ییلاق می‌شوند و برای اینکه از سفر خود نهایت لذت را ببرید، یک هفته زودتر از این تعطیلات، عازم سوباتان شوید. این منطقه‌ی کوهستانی، تابستان‌های خنکی دارد و از همین رو مقصد سفرهای تابستانی گردشگران زیادی است. اگر در فصل بهار، به‌خصوص اواخر اردیبهشت و اوایل خرداد به این منطقه سفر کنید، با دشت‌های مملو از گل‌های وحشی و شقایق مواجه خواهید شد که هوش از سرتان می‌برد.

چطور به سوباتان برویم؟

عکاس: جعفر پناهی

مسیر تالش به سوباتان: یکی از جاده‌هایی که به سوباتان منتهی می‌شود، جاده تالش است که حدود ۳۶ کیلومتر تا سوباتان فاصله دارد و قسمت‌هایی از آن خاکی است و در صورت بارش باران ممکن است خودروی شخصی شما با مشکل مواجه شود. پس به‌جای این روش، می‌توانید از تالش، یک نیسان یا پاترول به این ییلاق بگیرید و بدون اینکه نگران در راه ماندن باشید، به سوباتان زیبا بروید.

مسیر اردبیل به سوباتان: در صورتی که از تهران حرکت می‌کنید، از ترمینال آزادی سوار اتوبوس‌های اردبیل شده و مطمئن شوید که اتوبوس از جاده سرچم می‌گذرد.

بعد از گشت‌وگذار در پیرامون دریاچه و کوه‌های زیبای اطراف آن، با ۱۸ کیلومتر کوه‌پیمایی و حرکت از میان ابرها و تماشای مناظر طبیعی و رمه‌های منطقه به روستای سوباتان خواهید رسید. به‌دلیل ییلاقی بودن مسیر، چشمه‌های آب آشامیدنی و همچنین رودخانه و آبشار نیز در طول راه وجود دارند که تجربه‌ی این سفر را هیجان‌انگیزتر می‌کند.

مسیر تالش - آق اولر - سوباتان: جاده‌ی آسفالت تالش تا منطقه آق اولر تقریبا ۴۰ کیلومتر است و در اینجا جنگل جای خود را به مراتع سبز و پر از گل می‌دهد. در ادامه جاده‌ی خاکی آق اولر به سوباتان را پیش رو دارید که خاکی است و امکان تردد با خودروهای شاسی‌بلند و نیسان وجود دارد.

مسیر لیسار به سوباتان: فاصله بین لیسار تا ییلاق سوباتان حدود ۲۰ کیلومتر است که به‌دلیل سختی راه، استفاده از آن به گردشگران غیرحرفه‌ای توصیه نمی‌شود و افراد حرفه‌ای هم پس از انتخاب این مسیر، بهتر است از یک راهنمای محلی ماهر کمک بگیرند.

در سوباتان کجا اقامت کنیم و چی بخوریم؟

_{منبع عکس: سایت مکانچی}

برای اقامت در سوباتان می‌توانید خانه‌های محلی را اجاره کنید؛ هرچند که بیشتر گردشگران، این منطقه را برای کمپینگ در طبیعت انتخاب می‌کنند و با تجهیزات کامل رهسپار این ییلاق می‌شوند.

سوپرمارکت‌ها با لبنیات محلی تازه و غذاخوری‌های محلی با گوشت گوسفندی تازه، برای صرف شام و ناهار مهیا است و اگر اهل کباب هستید، حتما کباب بازارچه سنتی را امتحان کنید. در رستوران‌های آن، ميز و صندلی‌هایی از چوب درختان جنگلی گذاشته شده است و می‌توانید غذاهای محلی هم سفارش دهید.

‌سوجا دیله (ساج ایچی)، قورتماج، سیرجینه، گوزلی بریان (بره بریان)، جزلق، قورما، سوجا نون (ساج چورگی) و کته نون (نان سنگی) از جمله‌ی غذاها و خوراکی‌های محلی این منطقه هستند که چشیدن طعم آن‌ها برای هر گردشگری جزو واجبات است. پندیره ویسوج یا پنیر سرخ‌شده، یکی دیگر از غذاهای خوشمزه‌ی این منطقه است که پنیر تازه جوشانده‌شده را در روغن سرخ کرده و با برنج میل می‌کنند.

نکته‌هایی برای سفر به سوباتان

_{منبع عکس: soubatan.ir}

ازآنجاکه فقط بالای یکی از تپه‌های سوباتان، موبایل آنتن می‌دهد، پس حتما پول نقد به‌اندازه کافی همراهتان باشد؛ زیرا دستگاه کارت‌خوان در این منطقه کار نمی‌کند.

حتما در سفر به ییلاق سوباتان، پانچو همراه خود ببرید؛ چراکه هوا معمولا بارانی است و در صورت بارندگی، حسابی خیس می‌شوید.

یادتان باشد که هیچ‌وقت به گله‌ها نزدیک نشوید و فکر عکس گرفتن با گوسفندهایی که پشم‌های آن‌ها را با حالت خاصی زده‌اند، از سر بیرون کنید؛ زیرا احتمال حمله‌ی سگ‌های گله به شما وجود دارد.

جاذبه های گردشگری ییلاق سوباتان

اگر گذرتان به سوباتان افتاد، از جاذبه‌های اطراف آن دیدن کنید که هر یک در نوع خود زیبا و منحصربه فرد هستند. بازارچه سنتی سوباتان، آبشار ماهار واقع در روستای ماهار، سیاه چادرهای عشایری اطراف سوباتان، چمنزار وسیع بیده‌دشت (اسب‌های وحشی در آن این‌سو و آن‌سو می‌دوند)، باغداگول (معروف به بهشت گل‌ها)، صخره گنج‌نامه (برای تماشای طلوع و غروب خورشید) و... از جمله جاذبه‌های ییلاق سوباتان هستند. بازدیدی هم از گوری دره داشته باشید که به‌خاطر گورستان‌های هفت‌ هزار ساله‌اش، از جاهای دیدنی سوباتان است. در ادامه به اختصار به تعدادی از جاذبه‌های معروف سوباتان اشاره می‌کنیم تا بازدید از آن‌ها را نیز در برنامه‌ی سفر خود بگنجانید.

دریاچه نئور

_{منبع عکس: خبرگزاری مهر (عکاس: بهنام یوسفی)}

دریاچه نئور در غرب ییلاق سوباتان و در ارتفاع ۲۵۰۰ متری از سطح دریا قرار گرفته است و مابین شهرستان تالش و خلخال و در مرز بین استان گیلان و اردبیل قرار دارد. نئور مرتفع‌ترین دریاچه یخچالی بازمانده از دوران باستان به شمار می‌رود و چنانچه به ماهی‌گیری علاقه‌مند هستید، می‌‌توانید قزل‌آلای رنگین کمانی بگیرید. برای اینکه از سوباتان به دریاچه نئور بروید، باید حدود ۲۰ کیلومتر پیاده‌روی کنید یا با نیسان‌های محلی خود را به این دریاچه برسانید. دورتادور دریاچه محل کمپ گردشگران است و افراد از نقاط دور و نزدیک برای دیدن طبیعتی زیبا و بکر، خود را به این منطقه می‌رسانند.

چشمه‌های آب طبیعی سوباتان

سوباتان نیز همچون اکثر ییلاقات ایران دارای چشمه‌های آب طبیعی است که آب خنک و گوارای آن‌ها در فصول گرم سال، یکی از عوامل جذب گردشگران به حساب می‌آید. از چشمه‌های آب سوباتان می‌توان به سید بلاغی، نظیری بلاغی، نومندان بلاغی، ورزان بلاغی، ساری بلاغ، چشمه کلیه سویی با خاصیت درمانی برای بیماری‌های کلیوی و... اشاره کرد.

ییلاق شکردشت

باتوجه‌به اینکه فاصله‌ی بین ییلاق شکردشت تا سوباتان حدود هفت کیلومتر است، در عرض چند دقیقه می‌توانید یکی دیگر از جاذبه‌های طبیعی تالش را به نظاره بنشینید. شکردشت که به آن شکردشت سوباتان نیز می‌گویند، به دشت‌های شقایقش معروف است که با خلق منظره‌ای زیبا، حیرت و شگفتی گردشگران را در پی دارند. علاوه بر این، به‌دلیل کوهستانی بودن این منطقه، دریایی از ابر در ارتفاعات سرسبز آن، زیر پای شما شکل می‌گیرد که احساس قدم‌زدن روی ابرها را در گردشگران القا می‌کند.

آبشار ورزان

عکاس: فرزاد صحرایی

آبشار ورزان واقع در چهار کیلومتری غرب سوباتان، از دیگر جاذبه‌هایی است که بازدید از آن را نباید از دست بدهید. آب رودخانه ورزان از شاخه‌های اصلی رودخانه لیسار است که در طول مسیرش، آبشاری ۳۰ متری ایجاد می‌کند.

پارک جنگلی آلچالق

پارک طبیعی جنگلی آلچالق که در ضلع شرقی سوباتان واقع شده، دارای بوته‌های کم‌ارتفاع و پرپشت درختچه‌های آلوچه، سیب کال و قره گیله است و در میان این درختچه‌ها، چمنزار سبز و وسیعی قرار دارد که بسیار زیبا و دیدنی است.

غار گنج‌ خانه

غار سوباتان در ضلع شمال شرقی منطقه بکر و سرسبز سوباتان واقع شده که به گنج‌خانه معروف است. مردم منطقه از قدیم اعتقاد دارند که در درون این غار، گنج عظیمی نهفته است و به‌دلیل طلسم و جادویی که این غار دارد، تاکنون کسی نتوانسته است وارد غار شود و راز آن را کشف کند؛ بنابراین اطلاع دقیقی از طول و ارتفاع داخل غار وجود ندارد.