تابناک/از نیمه اردیبهشت‌ماه کم‌کم دانشگاه‌ها وضعیت نهایی چگونگی به‌پایان رساندن ترم جاری را مشخص کرده‌اند و اکثر دانشگاه‌ها نیز درحال برنامه‌ریزی و فراهم ساختن شرایط برای برگزاری حضوری امتحانات پایان‌ترم هستند.
به گزارش «فرهیختگان آنلاین»، هرساله کمتر از دوماه دیگر امتحانات پایان‌ترم دانشگاه‌ها شروع می‌شد؛ اتفاقی که امسال به‌خاطر شیوع ویروس منحوس کرونا وضعیت ویژه‌ای به‌خود گرفته و تا همین چند روز پیش بسیاری از دانشجویان نمی‌دانستند قرار است چه تاریخی و به چه‌شکلی سر جلسه امتحانات حاضر شوند؛ مساله‌ای که قطعا تا پیش از این در دانشگاه‌های کشور سابقه نداشته که نه‌تنها شیوه برگزاری امتحانات تا هفته‌های پایانی ترم مشخص نباشد، بلکه حتی زمان پایان کلاس‌ها هم در هاله‌ای از ابهام قرار داشته باشد و همین مهم هم باعث افزایش نگرانی دانشجویان شده است. با این‌حال از نیمه اردیبهشت‌ماه کم‌کم دانشگاه‌ها وضعیت نهایی چگونگی به‌پایان رساندن ترم جاری را مشخص کرده‌اند و اکثر دانشگاه‌ها نیز درحال برنامه‌ریزی و فراهم ساختن شرایط برای برگزاری حضوری امتحانات پایان‌ترم هستند؛ موضوعی که شاید بتوان گفت هنوز زود است با قطعیت درباره نحوه اجرای آن سخن گفت، اما طبیعی است که مسئولان مراکز آموزش‌عالی نیز باید از امروز به فکر پایان‌ترم باشند.
تمدید 3 هفته‌ای تقویم آموزشی دانشگاه تهران
سیدحسین حسینی، معاون آموزشی دانشگاه تهران در گفت‌وگو با «فرهیختگان» با بیان اینکه بر اساس تقویم آموزشی این دانشگاه زمان شروع امتحانات 4 تیرماه بوده است، گفت: «با این‌حال باتوجه به شرایط فعلی کشور سه‌هفته به تقویم آموزشی اضافه شده که یک هفته آن مربوط به برگزاری کلاس‌های جبرانی است.» او ادامه داد: «بر اساس تقویم جدید دانشگاه، زمان پایان برگزاری کلاس‌ها 4 تیرماه و زمان برگزاری اولین امتحان نیز 7 تیرماه خواهد بود. البته همچنان منتظر تایید ستاد ملی مقابله با کرونا هستیم تا درصورت تایید نهایی این ستاد نسبت‌به برگزاری امتحانات اقدام کنیم.» معاون آموزشی دانشگاه تهران اظهار داشت: «درنظر داریم امتحانات را به‌صورت حضوری برگزار کنیم که این مهم نیز در آینده و بعد از تایید ستاد ملی مقابله با کرونا نهایی خواهد شد. البته به واحدهای دانشگاهی اجازه دادیم برای مقطع تحصیلات تکمیلی بتوانند براساس ارزیابی‌های ترکیبی اساتید نسبت‌به اعمال نمره پایان‌ترم دانشجویان عمل کنند، اما درباره دانشجویان کارشناسی درصددیم به‌سمت برگزاری حضوری امتحانات حرکت کنیم.»
امتحانات دانشگاه تربیت‌مدرس حضوری خواهد بود
دانشگاه تربیت‌مدرس نیز به‌عنوان یکی از دانشگاه‌های مادر کشور درنظر دارد امتحانات پایان‌ترم خود را اواسط تیرماه و به‌صورت حضوری برگزار کند؛ مساله‌ای که قطعا برای تحقق آن نیازمند تعیین‌تکلیف وضعیت پیش‌روی دانشگاه‌ها توسط ستاد ملی مقابله با کرونا هستند. با این‌حال یکی از مشکلات جدی که این روزها تقریبا تمامی دانشگاه‌ها با آن سروکار دارند، بحث اتمام کلاس‌های عملی است؛ مساله‌ای‌که محمدتقی احمدی، رئیس این دانشگاه درباره‌اش به یکی از رسانه‌ها این‌طور گفته بود: «پیش‌بینی ما درخصوص کلاس‌های عملی این است که این کلاس‌ها در تیرماه و امتحانات در شهریورماه برگزار شود، اما اگر به‌دلیل تشدید کرونا لازم باشد تأملی صورت گیرد، این دروس در این ترم ناتمام باقی خواهد ماند و به ترم آینده منتقل می‌شود.»
سعی‌مان برگزاری حضوری امتحانات است اما شرایط امتحانات الکترونیکی را فراهم کرده‌ایم
جبارعلی ذاکری، رئیس دانشگاه علم‌وصنعت نیز به «فرهیختگان» گفت: «همچنان منتظر تصمیمات ستاد ملی مقابله کرونا هستیم و کلاس‌های مجازی نیز درحال‌حاضر در دانشگاه مانند سابق برگزار می‌شود و فعلا هیچ برنامه‌ای برای تغییر نه در زمان اتمام کلاس‌ها و نه شروع امتحانات نداریم و تمام این موارد براساس تقویم آموزشی قبلی دانشگاه انجام خواهد گرفت.» او ادامه داد: «قطعا اگر ستاد ملی مقابله با کرونا مجوز لازم را بدهد، ما اقدام به برگزاری حضوری امتحانات خواهیم کرد و در غیر این‌صورت نیز با هماهنگی دانشگاه پیام‌نور و دانشگاه آزاد اسلامی نسبت‌به برگزاری الکترونیکی امتحانات اقدام می‌کنیم و هر دانشجو باید در شهر خود نسبت‌به شرکت در امتحانات اقدام کند. البته واحدهای دانشگاهی در شهرستان‌ها اقدام به احراز هویت از دانشجویان خواهند کرد.»
رئیس دانشگاه علم‌وصنعت اظهار داشت: «باتوجه به اینکه امکان دارد استادی کلاس مجازی خود را دیر شروع کرده باشد و تا الان نیز امکان اتمام درس خود را نداشته باشد، یک هفته فرصت در اختیار آنها قرار دادیم تا بتوانند طبق برنامه‌ریزی‌ها نسبت‌به اتمام درس خود اقدام کنند، با این‌حال شورای آموزشی دانشگاه تا امروز تصمیم بر آن گرفته که تقویم آموزشی را بر اساس روال قبلی به‌پیش ببرد.»
دانشگاه آزاد اسلامی منتظر تصمیمات ستاد ملی مقابله با کروناست
حیدری، سخنگوی دانشگاه آزاد اسلامی نیز درباره زمان برگزاری کلاس‌ها به‌صورت حضوری گفت: «همچنان منتظر اعلام تصمیمات جدید ستاد ملی مقابله با کرونا هستیم؛ به‌همین دلیل نمی‌توانیم زمان دقیقی را برای این مساله مشخص کنیم. از سوی دیگر طبیعی است که برای برگزاری امتحانات نیز باید منتظر نظرات نهایی این ستاد بمانیم.»
برگزاری امتحانات غیرحضوری برای دانشجویان دندانپزشکی تهران
هرچند اکثر دانشگاه‌های وزارت علومی در تلاش هستند تا بتوانند امتحانات پایان‌ترم را به‌صورت حضوری برگزار کنند، اما درمقابل، دانشکده دندانپزشکی دانشگاه تهران اعلام کرده کلیه آزمون‌های این دانشکده برای ترم فعلی به‌صورت مجازی برگزار می‌شود و حتی زمان برگزاری‌اش نیز از ۱۹خرداد آغاز خواهد شد؛ امتحاناتی که البته بنابر اعلام مسئولان تمهیدات لازم نیز برای آن درنظر گرفته می‌شود و درصورتی‌که دانشجویی به‌خاطر قطعی اینترنت نتواند امتحان درسی را به‌طور کامل به‌پایان برساند، باید منتظر تصمیمات جدید این دانشکده بماند.
آغاز امتحانات دانشجویان شهیدبهشتی از 7 تیرماه
دانشگاه شهیدبهشتی نیز یکی دیگر از دانشگاه‌هایی است که با صدور ابلاغیه‌ای از شروع زمان امتحانات نظری از 7 تیرماه خبر داده است. در این ابلاغیه آمده است: «به‌منظور تکمیل روند برگزاری کلاس‌های آموزشی و رفع اشکال درسی دانشجویان به‌صورت مجازی یا درصورت مساعد بودن شرایط به‌صورت حضوری، دو هفته به طول نیمسال جاری اضافه شد. همچنین سه‌شنبه ۲۷ خردادماه آخرین مهلت ثبت و تایید درخواست حذف اضطراری توسط دانشجویان اعلام شده و واحدهای آموزشی تا اول تیرماه فرصت دارند درخصوص این درخواست دانشجویان اظهارنظر کنند. همچنین براساس مصوبه فوق، کلاس‌های آموزشی دانشجویان دانشگاه شهیدبهشتی چهارشنبه چهارم تیرماه به اتمام می‌رسد و امتحانات دروس نظری دانشگاه از شنبه هفتم تیر آغاز می‌شود و چهارشنبه ۱۸ تیرماه پایان می‌پذیرد.»
تعیین تکلیف نهایی زمان برگزاری آزمون‌ها توسط ستاد ملی مقابله با کرونا
در کنار تعیین تکلیف شیوه اتمام ترم جاری از سوی برخی دانشگاه‌ها و انتظار آنها برای دریافت تاییدیه از سوی ستاد ملی مقابله با کرونا، این ستاد تاریخ برگزاری آزمون‌های مختلف را مشخص کرده است؛ آزمون‌هایی که تا پیش از این زمانی برای برگزاری‌شان مشخص نشده بود و حتی برخی از آنها به‌تعویق افتاده بودند. همین مساله باعث سرگردانی بسیاری از داوطلبان شده بود؛ داوطلبانی که خود را برای ورود به دانشگاه یا برای تحصیل در مقطع بالاتر آماده می‌کردند. اما برای مدتی نمی‌دانستند قرار است چه زمانی بر سر جلسه کنکور حضور پیدا کنند؛ مساله‌ای که البته در نیمه‌اردیبهشت و بر اساس مصوبه نهایی این ستاد تعیین تکلیف شد. براساس اعلام نهایی این ستاد زمان کنکور سراسری سال ۹۹ از ۱۲ و ۱۳ تیرماه به ۳۰ و ۳۱ مرداد امسال منتقل و آزمون نیز در روزهای آخرین پنجشنبه و جمعه مردادماه برگزار خواهد شد؛ تعویقی که باعث شده داوطلبان سه‌ماه دیگر زمان داشته باشند، خود را برای حضور در سرنوشت‌سازترین آزمون‌های زندگی‌شان آماده کنند. از سوی دیگر آن دسته از داوطلبانی که می‌خواهند در مقطع دکتری تخصصی تحصیل کنند نیز باید در 26 تیرماه در آزمون دکتری حاضر شوند؛ آزمونی که تا پیش از این قرار بود در 9خرداد برگزار شود. داوطلبان شرکت در آزمون کارشناسی ارشد هم باید در روزهای 2 و 3 مرداد در جلسه امتحانی حضور یابند، در حالی‌که پیش از این قرار بود این آزمون در 22 و 23 خرداد برگزار شود. بااین‌حال البته داوطلبان فنی‌وحرفه‌ای باید چه برای شرکت در آزمون کاردانی و چه کاردانی به کارشناسی در روز 14شهریور خودشان را به حوزه امتحانی برسانند.
تعویق یک‌ماهه آزمون کارشناسی ارشد پزشکی
دانشجویان پزشکی نیز باید از امروز تا 22 اردیبهشت نسبت به ثبت‌نام در آزمون کارشناسی ارشد اقدام کنند؛ آزمونی که روزهای 23 و 24 مرداد امسال داوطلبان را به رقابتی نفسگیر می‌کشاند. درحالی که پیش از این قرار بود این آزمون در روزهای 26 و 27تیر برگزار شود، حالا با تاخیر یک‌ماهه در شهرهای اراک، اردبیل، ارومیه، اصفهان، اهواز، ایلام، بوشهر، بندرعباس، بیرجند، تبریز، تهران، خرم‌آباد، رشت، زاهدان، زنجان، ساری، سمنان، سنندج، شیراز، شهرکرد، قزوین، قم، کاشان، کرمانشاه، کرمان، گرگان، گناباد، مشهد، همدان، یاسوج، لار و یزد و در 83 رشته علوم پایه پزشکی و چهاررشته داروسازی برگزار خواهد شد.
تداخل در زمان برگزاری آزمون دکتری وزارتخانه‌های علوم و بهداشت
زمزمه‌های تداخل آزمون دکتری وزارت بهداشتی‌ها و دکتری وزارت علومی‌ها به گوش رسیده بود؛ موضوعی که فاطمه زرین‌آمیزی، سخنگوی سازمان سنجش آموزش کشور نسبت به آن واکنش نشان داد. به‌گفته او این دو آزمون تداخل زمانی نخواهد داشت و طبق اعلام ستاد ملی مبارزه با کرونا قرار است تاریخ برگزاری آزمون دکتری وزارت بهداشت تغییر کند (پیش از این قرار بود در روزهای 25 تا 27 تیرماه برگزار شود) و برگزاری آن به تاریخ جدیدی پس از آزمون دکتری وزارت علوم موکول شود. هرچند هنوز زمان دقیق برگزاری این آزمون مشخص نشده، اما طبق گفته این مقام مسئول هیچ‌نگرانی‌ای وجود ندارد و ستاد ملی مقابله با کرونا به‌زودی زمان نهایی برگزاری آزمون دکتری مربوط به این وزارتخانه را اعلام خواهد کرد.
نگرانی‌هایی که دست از سر دانشجویان برنمی‌دارند
در کنار برنامه دانشگاه‌ها برای برگزاری امتحانات و همچنین زمان برگزاری آزمون‌های مختلف که شاید بتوان آنها را جزو اصلی‌ترین دغدغه‌های دانشجویان به‌حساب آورد، نگرانی جماعت دانشجویی از بابت انتخاب محل آزمون برای شرکت در جلسه کارشناسی ارشد و دکتری، مشکلات تمام‌نشدنی برگزاری کلاس‌ها به‌صورت برخط، برگزاری حضوری یا الکترونیکی امتحانات و البته مسائل مرتبط با خوابگاه همچنان به قوت خود باقی است، چراکه هنوز ستاد ملی مقابله با کرونا نظر نهایی خود را در برگزاری حضوری یا الکترونیکی امتحانات اعلام نکرده و قطعا تداوم این مساله با توجه به شرایط روانی کشور می‌تواند به استرس بیشتر دانشجویان منجر شود. از طرف دیگر نباید فراموش کرد روند برگزاری کلاس‌های آنلاین به‌دلیل عدم تجربه قبلی مراکز آموزشی در استفاده گسترده از این شیوه آموزشی باعث بروز مشکلات عدیده‌ای برای دانشجویان به‌ویژه در مناطق محروم شده است، هرچند دانشگاه‌ها دست دانشجویان را در حذف درس و حتی حذف ترم نسبت به شرایط عادی بازتر گذاشته‌اند، اما بهتر است کاستی‌های موجود در این بخش بیش از پیش مدنظر مسئولان دانشگاهی قرار گیرد تا در ارزیابی‌های پایان ترم مشکلی برای دانشجویان ایجاد نشود. در این بین شاید بتوان وضعیت دانشجویان غیربومی را نسبت به دیگر دانشجویان ویژه‌تر دانست؛ دانشجویانی که نمی‌دانند چه زمانی می‌توانند به خوابگاه‌های خود برگردند یا شاید بهتر باشد بگوییم آیا شرایط بازگشت به زندگی خوابگاهی برای آنها در ترم آینده فراهم خواهد شد یا خیر؟ البته در این میان وضعیت دانشجویانی که در خوابگاه‌های خودگردان ساکنند، به‌مراتب سخت‌تر از دیگر دانشجویان است، چراکه طبیعتا شرایط اقتصادی باعث بروز مشکلاتی جدی برای صاحبان این خوابگاه‌ها و بالطبع دانشجویان می‌شود. موضوعی که محمدتقی احمدی، رئیس دانشگاه تربیت مدرس درباره‌اش به یکی از رسانه‌ها گفت: «ما تعرفه تخفیفی برای اجاره خوابگاه دانشجویان شهریه‌پرداز درنظر گرفته‌ایم و این پیشنهاد در هیات امنا درحال بررسی است و درصورت تایید جزئیات آن به‌زودی اعلام می‌شود تا بتوانیم تسهیلات ویژه در اختیار دانشجویان شهریه‌پرداز قرار دهیم. البته نباید فراموش کرد که ما نقش کلیدی و قانونی دررابطه با خوابگاه‌های خودگردان نداریم، اما مطلعیم به‌دلیل شرایط موجود، هم مالک و هم دانشجویان دچار بحران‌هایی شده‌اند. در همین‌راستا مذاکراتی داشته‌ایم تا هم دانشجویان به‌دلیل عدم پرداخت شهریه، خوابگاه‌هایشان را از دست ندهند و هم از طریق پرداخت وام از آنان پشتیبانی شود.» قطعا ترسیم تصویری روشن از روزهای آینده دانشگاه‌ها از الزامات اصلی به‌شمار می‌رود که می‌طلبد مسئولان ستاد ملی مقابله با کرونا هرچه سریع‌تر با تعیین تکلیف سرنوشت ترم جاری، نسبت به تعیین سازوکارهای فعالیت آینده دانشگاه‌ها اقدام کنند تا این مراکز بتوانند از همین حالا درباره روزهای پیش‌رو برنامه‌ریزی کنند. قطعا درصورت تداوم آموزش از طریق فضای مجازی برای ترم جدید با توجه به نیمه‌تمام ماندن اکثر دروس عملی دانشگاه‌ها می‌طلبد بسترهای جدیدی برای این شیوه آموزشی درنظر بگیرند و از طرف دیگر وضعیت دانشجویان غیربومی نیز مشخص شود.